Mobilitats, estètica de frontera i arqueologia prospectiva en la ciència-ficció cosmopolita de Miguel Llansó: "Crumbs" i "Jesus Shows You the Way to the Highway" com anarxius

Main Article Content

Jordi Sánchez-Navarro
https://orcid.org/0000-0002-0311-1385

Aquest article s’endinsa en l’obra del cineasta espanyol Miguel Llansó i l’examina com un exemple de ciència-ficció transnacional i cosmopolita. Els llargmetratges de Llansó, analitzats des d’una perspectiva que posa en primer terme les mobilitats presents en el seu discurs, revelen que la seva fusió d’afrofuturisme, cultura pop, surrealisme irònic i sàtira política les converteix en propostes d’una particular estètica de frontera i en dispositius anarxivistics que documenten la complexitat de la cultura popular contemporània i del món que la produeix i alberga. La perspectiva dels estudis de cinema transnacional i una mirada inspirada en l’arqueologia dels mitjans ens brinden eines per a analitzar unes pel·lícules que, en el seu eclecticisme radical de temes, formes narratives i expressives i estil visual, es revelen com la materialització cinematogràfica d’una proposta d’arqueologia prospectiva que, des de la cultura popular i el marc genèric de la ciència-ficció, desafia convencions històriques i proposa una intervenció constructiva i tàctica en les relacions entre passat, present i futur.

Paraules clau:

cinema transnacional, mobilitats, cosmopolitisme, ciència-ficció, afrofuturisme, arqueologia de mitjans, anarxiu

Article Details

Com citar
Sánchez-Navarro, Jordi. “Mobilitats, estètica de frontera i arqueologia prospectiva en la ciència-ficció cosmopolita de Miguel Llansó: "Crumbs" i ‘Jesus Shows You the Way to the Highway’ com anarxius”. Artnodes, no. 34, pp. 1-9, doi:10.7238/artnodes.v0i34.424627.
Biografia de l'autor/a

Jordi Sánchez-Navarro, Universitat Oberta de Catalunya

Professor agregat de la Universitat Oberta de Catalunya (UOC). Actualment, és director dels Estudis de Ciències de la Informació i la Comunicació, imparteix docència i investiga en Cultura Visual, Història Cultural del Cinema i la Televisió, Animació i Cultura del Disseny. Coordinador del Grup de recerca en Aprenentatges, Mitjans i Entreteniment (GAME) –reconegut per l’Agència de Gestió d’Ajudes Universitàries i de Recerca (AGAUR) de la Generalitat de Catalunya com a grup de recerca consolidat (2017 SGR 293)–, i director de la col·lecció de llibres de divulgació sobre cinema Filmografías esenciales (Editorial UOC). La seva trajectòria de recerca compta amb una producció científica de 30 articles en revistes indexades, 10 llibres com a autor i 14 com a editor o coeditor, i 40 capítols en llibres d’autoria col·lectiva. En el marc del grup GAME, ha obtingut tres projectes de recerca com a coinvestigador principal: Cultura lúdica, competencia digital y aprendizaje (LUDOLITERACY) (2015-2018) (CSO2014-57302-P), School Break (2018-2020) (2018-1-DE03-CA201-047321) i Culturas narrativas: narración digital, acción social y creación de públicos (D-STORIES) (2019-2021) (RTI2018-098417-B- I00). Actualment forma part de l’equip de recerca del projecte Del espacio social al espacio cinematográfico: Mise-en-scènes de lo transnacional en el cine contemporáneo (PID2021-123836NB-I00).

Referències

Abycine Lanza. Catálogo. Albacete: Abycine-Festival de cine de Albacete (2016). http://www.abycine.com/wp-content/uploads/2023/01/Catalogo-ABYCINE-LANZA-2016.pdf

Archer, Neil. «Transnational Science Fiction at the End of the World: Consensus, Conflict, and the Politics of Climate Change». JCMS: Journal of Cinema and Media Studies, vol. 58, n.º 3, (2019): 1-25. DOI: http://doi.org/10.1353/cj.2019.0020

Bergfelder, Tim, Sue Harris y Sarah Street. Film Architecture and the Transnational Imagination: Set Design in 1930s European Cinema. Amsterdam: Amsterdam University Press, 2007. DOI: https://doi.org/10.5117/9789053569801

Bould, Mark. «Afrofuturism and the archive. Robots of Brixton and Crumbs». Science Fiction Film and Television, vol. 12, nº 2, (2019): 171-193. DOI: http://doi.org/10.3828/sfftv.2019.11

Deleyto, Celestino. «Looking from the border: a cosmopolitan approach to contemporary cinema». Transnational Cinemas, vol. 8, nº 2, (2017): 95-112. DOI: http://doi.org/10.1080/20403526.2016.1168117

Dick, Phillip K. Los tres estigmas de Palmer Eldritch. Traducción de Marcelo Tombetta. Barcelona: Minotauro, 2003. The Three Stigmata of Palmer Eldritch, 1964.

Elsaesser, Thomas. Film History as Media Archaeology. Tracking Digital Cinema. Amsterdam: Amsterdam University Press, 2016.

Elsaesser, Thomas. «Arqueología de los medios: ¿una disciplina viable o un síntoma valioso?» Artnodes, n.º 21, (2018): 23-34. DOI: http://dx.doi.org/10.7238/a.v0i21.3204

Gasek, Tom. Frame by Frame Stop Motion: NonTraditional Approaches to Stop Motion Animation. Burlington, MA: CRC Press, 2013. DOI: https://doi.org/10.4324/9780240817293

Gómez-Muñoz, Pablo. Science Fiction Cinema in the Twenty-first Century: Transnational Futures, Cosmopolitan Concerns. Abingdon: Routledge, 2022. DOI: https://doi.org/10.4324/9781003164517

Hanna, Monica y Rebecca A. Sheehan. Border cinema: Reimagining identity through aesthetics. Rutgers University Press, 2019. DOI: https://doi.org/10.36019/9781978803190

Härting, Heike y Johannes Riquet. «Cinematic Im/mobilities in the Planetary Now», Transtext(e)s Transcultures 跨文本跨文化, n.º 17, (2022). DOI: https://doi.org/10.4000/transtexts.2190

Harvey, David. «The Fetish of Technology: Causes and Consequences». Macalester International, vol. 13, art. 7 (2003). http://digitalcommons.macalester.edu/macintl/vol13/iss1/7

Hageman, Andy. «The critical surrealism of Jesus shows you the way to the highway». Film Obsessive (2023). http://filmobsessive.com/film/film-analysis/film-genres/sci-fi/the-critical-surrealism-of-jesus-shows-you-the-way-to-the-highway/

Higbee, Will y Song Hwee Lim. «Concepts of transnational cinema: towards a critical transnationalism in film studies». Transnational Cinemas, vol. 1, n.º 1, (2010): 7-21. DOI: https://doi.org/10.1386/trac.1.1.7/1

Higson, Andrew D. (2000) «The Limiting Imagination of National Cinema». M. Hjort y S. MacKenzie (eds.). Cinema and Nation. (Routledge, 2000), 63-74.

Hozic, Aida A. «Between “National” and “Transnational”: Film Diffusion as World Politics». International Studies Review, vol.16, n.º 2 (2014): 229-239. DOI: https://doi.org/10.1111/misr.12134

Keightley, Emily y Anna Reading. (2014). «Mediated mobilities». Media, Culture & Society, vol. 36, n.º 3, (2014): 285-301. DOI: https://doi.org/10.1177/0163443713517731

Ivins-Hulley, Laura. «A Universe of Boundaries: Pixilated Performances in Jan Švankmajer’s Food». Animation, vol. 8, n.º 3, (2013): 267-282. DOI: http://doi.org/10.1177/1746847713504185

Lens (2023). «Miguel Llansó». Lens. http://lensescuela.es/escuela-de-artes-visuales/profesores/miguel-llanso/

Lu, Sheldon Hsiao-peng (ed.). Transnational Chinese Cinemas: Identity, Nationhood, Gender. Honolulu: University of Hawaii Press, 1997.

Marks, Laura. The Skin of the Film: Intercultural Cinema, Embodiment, and the Senses. Durham and London: Duke University Press, 2000. DOI: https://doi.org/10.1215/9780822381372

Miller, James. «Media and mobility: Two fields, one subject». The Journal of Transport History, vol. 39, n.º 3, (2018): 381-397. DOI: https://doi.org/10.1177/0022526618793396

Naficy, Hamid. «Phobic Spaces and Liminal Panics: Independent Transnational Film Genre». En: Rob Wilson y Wimal Dissanayake (eds.). Global-Local: Cultural Production and the Transnational Imaginary. (Durham: Duke University Press, 1996), 119-144. DOI: https://doi.org/10.2307/j.ctv11cw21n.8

Naficy, Hamid. An Accented Cinema: Exilic and Diasporic Filmmaking. Princeton: Princeton University Press, 2001. DOI: https://doi.org/10.1515/9780691186214

Natale, Simone. «Understanding Media Archaeology». Canadian Journal of Communication, vol. 37, n.º 3, (2012): 523-528. DOI: https://doi.org/10.22230/cjc.2012v37n3a2577

Schimanski, Johan y Stephen F. Wolfe (ed.). Border aesthetics: Concepts and intersections. Nueva York: Berghahn Books, 2013.

Vroman, Nicholas. «‘Something Stupid, Like Ninja Turtles, Could Be Something Magical in the Future’: Miguel Llansó on Crumbs». Filmmaker, (2015, 9 de noviembre). https://filmmakermagazine.com/95985-something-stupid-like-ninja-turtles-could-be-something-magical-in-the-future-miguel-llanso-on-crumbs/

Womack, Ytasha L. Afrofuturism: the world of black sci-fi and fantasy culture. Chicago: Lawrence Hill, 2013.

Zielinski, Siegfried. «AnArcheology for AnArchives: Why Do We Need—Especially for the Arts—A Complementary Concept to the Archive?». Journal of Contemporary Archaeology, vol. 2, n.º 1, (2015): 116-125. DOI: https://doi.org/10.1558/jca.v2i1.27144

Zielinski, Siegfried. «Arqueología prospectiva». H-ART. Revista de historia, teoría y crítica de arte, nº 8, (2021): 217-243. DOI: https://doi.org/10.25025/hart08.2021.11

Articles més llegits del mateix autor/a

Articles similars

<< < 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 > >> 

També podeu iniciar una cerca avançada per similitud per a aquest article.